تنیس آزاد دانشنامه رایگان تنیس
ویژگی های کلی کفش مناسب برای ورزش :
این جمله را بارها شنیده ایم که «پا قلب دوم بدن انسان است» برای سالم ماندن پا مهم ترین نکته استفاده از کفش مناسب و مخصوص هر فعالیت است، چرا که هر فعالیتی نیروهای مختلفی به پا وارد می آورد که اگر این نیروها به وسیله کفش مخصوص به خوبی مهار نشود، آسیب های بسیاری متوجه پا و سایر اعضای بدن می شود. کفش ورزشی یکی از لوازم بسیار مهم برای انجام ورزش است. معمولا اشتباهاتی در خرید یا نگه داری این کفش صورت می‌گیرد که اگر بر طرف نشوند باعث آسیب دیدگی می‌شوند. مهمترین وسیله ورزشی که برای هر ورزش متفاوت است، کفش ورزشی است.
نکاتی در مورد کفش ورزشی خوب :
انتخاب کفش مناسب با اندازه و شکلی مطلوب یکی از نکات قابل توجه برای افرادی است که ورزش می کنند، به راستی کفش ورزشی مناسب باید چه شاخص هایی داشته باشد و آن را چگونه انتخاب کنیم؟تهیه کفش ورزشی مناسب که امروزه به عنوان یکی از ابزار اصلی هر رشته ورزشی مطرح است برای اجرای بهتر ورزش بسیار مهم بوده و دارای سه کارکرد اصلی حفاظت از پا، راحتی و حمل وزن بدن است.به طور کلی عناصر آناتومیک و فیزیولوژیک به طور همزمان سبب حرکت موثر می شوند.درحرکت سه فاکتور حرکت ایمن، حرکت موثر و حرکت با کیفیت بسیار مهم است.
آناتومی پای انسان
آناتومی اصلی یک پا را ۲۶ استخوان، ۳۳مفصل، ۱۹عضله و یک گروه از لیگامنت ها تشکیل می دهند. ساختار پا نقش بسیار مهمی درحرکت دارد. علوم حرکت شناسی و بیومکانیک در حرکت پا بسیار به یکدیگر وابسته هستند.یک پا به طور متوسط روزانه ۱۰هزار بار با زمین برخورد می کند و به طور میانگین ۱۸۶هزار و ۷۵ کیلومتر را در طول زندگی طی خواهد کرد، در پرش یک پا و یا دریک گام بلند حدود ۳۱۵ و نیم کیلومتر فشار روی پای ورزشکار وارد می شود.در پا سه مکانیسم ذخیره انرژی (جذب شوک) شامل کشش تاندون آشیل، صاف شدن قوس پا و بالشتک زیر پاشنه پـا وجود دارد.
ساختار کفش ورزشی
برای رعایت سه فاکتور مهم درحرکت باید توجه زیادی به پا داشته باشیم و برای رسیدن به این هدف باید کفش مناسبی را انتخاب کنیم.یک کفش ورزشی مناسب دارای آناتومی خاص خود بوده که قسمت های مهم آن شامل محل شست پا، پشت پاشنه، داخل کفی، وسط کفی، خارج کفی، گردنی مچ پا و زائده پاشنه است.
چند نکته برای انتخاب کفش مناسب ورزشی
کفش باید اندازه پا باشد نه اینکه صرفاً زیبا باشد.
در هنگام خرید هر دو لنگه کفش را امتحان کنید.
وقتی کفش را پوشیدید بایستید و مطمئن شوید که در پنجه پا سه تا ۱۲میلیمتر از انگشت شصت پا فضای خالی وجود دارد.
هرگز کفش تنگ به امید اینکه جا باز می کند نخرید.
کفشی بخرید که برای ورزش مورد نظر طراحی شده باشد.
اگر پای شما به چرم روی کفش فشار می آورد به طوری که سبب بیرون زدگی از کفش می شود آنرا کنار بگذارید.
کفشی بخرید که به اندازه کافی حرکت را کنترل کند.
افراد با قوس کف پای زیاد از کفش هایی استفاده کنند که انعطاف پذیری بالایی داشته باشد و از پوشیدن کفش هایی که پا را محدود می کند خودداری کنند.
افراد دارای کف پای صاف باید کفش دارای لایه میانی بسیار سفت برای کنترل حرکت و کاهش میزان چرخش داخلی بپوشند.
افرادی که دارای قوس کف پای طبیعی هستند باید کفش هایی بپوشند که برآمدگی مختصر دارد.
کف کفش
شاید به توان به جرائت گفت که مهمترین بخش یک کفش برای یک دونده کف آن می باشد. کف کفش باید دارای خصوصیاتی باشد که شامل موارد ذیل می شود
الف: کف باید دارای قوس هایی مطابق با قوس های طبیعی پا باشد به طوری که در زمان تحمل وزن بدن بتواند از قوس هایی پا حمایت کنند پس از انتخاب کفش هایی که داری تخت صاف می باشند به شدت پرهیز نمایید.
ب: کف کفش باید دارای میزان انعطاف کافی باشد تا بتواند در مرحله جدا شدن پا از زمین به میزان کامل خم شود تا سیکل راه رفت یا دویدن به صورت کامل انجام بگیرد انتخاب کفش هایی که دارای انعطاف کافی نمی باشند می تواند باعث خستگی عضلانی در پاها و همچنین درد عضلانی در قسمت کف پا شود.
ج: کفش ها باید دارای نرمی مناسب باشد تا بتوانند از میزان نیرویی که به بدن منتقل می شود جلوگیری کنند. کفش هایی که دارای نرمی بیش از حد می باشند نیز به اندازه کفش هایی که درارای نرمی کمی باشند در خنثی گردن نیروهایی که به بدن منتقل می شوند نا کارامد می باشند. تحقیقات نشان داده است که میزان مصرف انرزی در هنگام استفاده از این گونه کفش ها بیشتر می باشد
د: میزان ارتفاع کف کفش نیز عامل مهمی در انتخاب کفش مناسب می باشد به طوری که ارتفاع کف در قسمت پاشنه باید حداقل ۲ سانتی متر باشد. انتخاب کفش های با کف که دارای ارتفاع اندکی می باشد سبب بروز دردهایی در ناحیه مچ، زانو، کمر و گاهی سردرد می شود استفاده از این نوع کفش ها همچنان می توواند سبب شکسته شدن گلبول های قرمز خون شود که از علائم آن می توان به قرمز شدن رنگ ادار اشاره کرد.
رویه کفش
الف: رویه کفش باید از الیاف کتان باشد و در آن حداقل مواد شیمیایی استفاده شود تا از بروز حساسیب ها جلوگیری شود و همچنین به تهویه ها در کفش که یکی از عوامل جلوگیری از بیماریهای قارچی در قسمت پا می باشند کمک شود.
ب: رویه کفش باید دارای منافذی برای عبور هوا باشد استفاده از کفش هایی که دارای رویه هایی با منافذ فراوان می باشند در تهویه کفش برای خنک شدن پا و همچنین جلوگیری از بیماری های قارچی مناسبتر می باشد.
ج: استحکام رویه کفش باید به نحوی باشد که از پیچ خوردگی پا جلوگیری کند و همچنین در برابر فشار های وارده در طی زمان حالت اولیه خود را از دست ندهد.
د: کفش های باید دارای بند باشند. استفاده از کفش هایی که دارای چسبک می باشند به هیچ عنوان در ورزش توصیه نمی شود به علت اینکه چسبک ها نمی توانند نیروهای وارده را در هنگام تغییر جهت ورزشکار، برخورد ها و اتفاقات را بدرستی خنثی کنند و احتمال بروز صدمه به مچ را افزایش می دهند.
مشخصات کفش ورزشی خوب
کفشهای ورزشی با اندازه مناسب بخش ضروری انجام هر تمرین ورزشی است. اما یافتن کفش مناسب می‌تواند یک چالش باشد.متخصصان معتقدند استفاده از کفش های غیراستاندارد حتی بر اعصاب و روان و راندمان کار انسان نیز تاثیر نامطلوبی می گذارد. از مهم ترین اعضایی که ارتباط مستقیم با پا دارد، کمر و ستون فقرات است که بیش ترین آسیب را از کفش غیراستاندارد می بیند. همچنین استفاده از این قبیل کفش ها موجب اختلال در راه رفتن و تعادل می شود.در هنگام ورزش کردن نیز استفاده از کفش مخصوص هر رشته ورزشی اهمیت فوق العاده ای دارد چرا که هر ورزش شامل فعالیت ها، تحرکات و شرایط خاص خود است و لازم است از کفش مخصوص آن رشته استفاده شود.
ویژگیهای عمومی کفش ورزشی
رشته های ورزشی مختلف به کفشهای خاصی نیاز دارند، اما برخی ویژگیهای عمومی در کفش برای همه رشته ها یکسان است. علاوه بر ویژگیهای متداول در کفشهای معمولی که افراد عادی می‌پوشند، کفشهای ورزشی باید ضمن دارا بودن آن ویژگیها، ملحقات خاصی داشته باشند یا در برخی قسمتها عناصر بنیادی و برجسته ای را دارا باشند.
سه عنصر بنیادی در همه کفشهای خوب ورزشی عبارتنداز:
*انعطاف پذیری برای تمامی حرکات مختلف پا
* ثبات یا استحکام برای حمایت و حفاظت از چرخش‌های ناگهانی
* لایه گذاری مناسب برای جذب ضربه و راحتی کل پا
سایر قسمت‌های که یک کفش ورزشی باید داشته باشند، عبارتند از:
۱ ـ قسمت جلوی کفش در ناحیه پنجه که فضای کافی را برای حرکت انگشتان فراهم کند .
۲ ـ محافظ مچ پا که از این ناحیه محافظت می کند .
۳ ـ زبانه کفش نرم و بلند که از فشار بند یا الحاقات مربوط به آن جلو گیری می‌کند.
۴ ـ تخت بیرونی یا خارجی کفش که امکان حرکت رو به جلو، کشش و جذب ضربه را داشته باشد.
۵ ـ همچنین کف داخلی کفش باید نرم و دارای قوس مناسب برای پا باشد.
۶ ـ محافظ پاشنه پا که باید پاشنه را محکم و ثابت نگه‌دارد.
منبع : به قلم خانم دکتر فرشته زارعی در وب سایت هیئت ورزش کارگری استان تهران
